کیفوز یا گوژپشتی (kyphosis)
افزایش قوس پشتی (توراسیک) را کیفوز (گوژپشتی) گویند.
به طور طبیعی در نمای نیمرخ ستون فقرات پشتی (توراسیک) دارای 45-20 درجه می باشد. افزایش این میزان به بالاتراز 50 درجه غیر طبیعی است.
گوژپشتی وضعیتی (Postural kyphosis)
وضعیتی که آن را postural round back نیز می نامند؛ شایعترین نوع کیفوز به حساب می آید و بیشتر در دختران نوجان که شلی لیگامان نیز دارند دیده می شود (Generalized ligamentous laxity). این نوجوانان موقع مطالعه نیز دائم شانه و سر خود را به سمت جلو می آورند و این قوز پشت پدر و مادر را نگران می کند. در معاینه بیمار زمانی که تست Adam’s forward bending را انجام می دهیم، کیفوز زاویه دار نیست (round kyphosis) بر خلاف کیفوز شوئر من که در معاینه دارای کیفوز زایوه دار (angular kyphosis) می باشد. همچنین وقتی از بیمار می خواهیم که شانه هایش را عقب ببرد کیفوز بیمار کاملاً اصلاح می شود. (در کیفوز شوئرمن حتی با عقب بردن شانه خود نمی توان کیفوز را اصلاح کند) در مان این کیفوز وضعیتی اصلاح وضعیت نشستن و انجام ورزش اکستانسیون کمری و توراسیک و تقویت عضلات پارا – اسپاینال می باشد. بستن قوز بند برای کوتاه مدت و برای یادآوری به بیمار جهت اصلاح وضعیت مفید است، اما برای مدت طولانی خود باعث ضعف عضلات می شود.
منبع: کتاب درسنامه ارتوپدی و شکستگی ها
قوز پشتی برگشت ناپذیر یا ثابت (fixed kyphosis)
در این بیماری تغییر شکل ستون مهره ای به وسیله بیمار یا پزشک قابل اصلاح نیست.
گوژپشتی مادرزادی (Congenital kyphosis)
در این نوع کیفوز (قوز پشتی) یک مهره در قسمت جلو کامل ساخته نشده است (همی ورتبرا) و یا وجود یک پل استخوانی در قسمت جلو مانع رشد قسمت جلوی مهره شده (failure of segmentaion) و چون قسمت عقب رشد نرمال دارد، کودک دچار کیفوز پیشرونده در همان سطح می شود. نکته بسیار مهم این است که این کیفوز پیشرونده و موضعی موجب فشار بر روی نخاع و پاراپلژی می شود. بر خلاف سایر دفورمیتی های ستون فقرات که بالانس بیمار را به هم می زنند، ولی ایجاد فلجی نمی کنند، این بیماری در صورت عدم درمان صحیح ایجاد فلج (پاراپلژی) می کند. اگر کودک زیر 5 سال باشددرمان فیوژن پوستریور در همان ناحیه می باشد. در واقع با خشک کردن مهره ها از پشت دیگر رشد از قب نداریم و چون جلوی مهره هم رشد نمی کند، جلوی کیفوز پیشرفته گرفته می شود. در بالای 5 سال درمان ها پیچیده تر می شود. تأکید مجدد این نکته بسیار اهمیت دارد که کیفوز کونجیتال باید به سرعت تشخیص داده شوود و هر چه سریع تر تحت عمل جراحی قرار بگیرد تا از بروز پاراپلژی جلوگیری شود.
منبع: کتاب درسنامه ارتوپدی و شکستگی ها
علائم و نشانه های بیماری کیفوز (Scheuermann’s Kyphosis)
مشکل اصلی این بیماران کیفوز (قوز ستون فقرات به جلو، قوز پشتی) هنگام مراجعه دفورمیتی یا درد است معمولاً محل درد این بیماران بر محل کیفوز (قوز ستون فقرات به جلو، قوز پشتی) آنان منطبق است اگرچه می تواند درد در قسمت پایینی کمر نیز حس شود، ولی در صورت درد کمر در کیفوز شوئرمن حتماً باید احتما اسپوندیلولیز (Spondylolysis) را در مهره های پایینی کمر رد کرد. درد در این افراد با فعالیت بدتر می شود ولی معمولاً پس از پایان رشد اسکلتی درد کاهش یافته یا از بین می رود. در معاینه در مشاهده کیفوز شدید در ناحیه پشتی همراه لوردوز جبرانی در ناحیه کمری مشهود است. سفتی عضلات هامسترینگ و پکتورالیس در این افراد شایع است به نحوی که در اغلب موارد Straight Leg Raising (SLR) با توجه به سفتی عضلات همسترینگ به میزان بیش از 60 درجه میسر نیست.
یکی از نشانه های کیفوز (قوز ستون فقرات به جلو، قوز پشتی) این است که صفحه رشد در مهره مبتلا نامنظم و قطعه قطعه می شود و ارتفاع جسم مهره ای در سه مهره متوالی در جلو کمتر از عقب است. غالباً در مهره های مبتلا گره اشمورل (Schmorl’s Node) وجود دارد. (Schmorl’s Node در واقع فتق دیسک مهره داخل تنه مهره می باشد) قوس طبیعی مهره های پشتی افزایش یافته است (بیش از 45 درجه)
درمان بیماری کیفوز با جراحی (قوز پشتی ستون مهره )
منبع: کتاب درسنامه ارتوپدی و شکستگی ها
درمان بیماری کیفوز با جراحی (قوز پشتی ستون مهره )
اگر کیفوز (قوز پشتی ستون مهره) موجود زیر 50 درجه باشد تنها نیازمند پیگیری بیماری هر 6-4 ماه تا زمان بلوغ اسکلتی هستیم. انجام ورزشهای هیپراکستانسیون و تقویت عضلات اکستانسور فقرات اگر چه اثری در جلوگیری از پیشرفت بیماری کیفوز (قوز پشتی ستون مهره) ندارد ولی موجب Flexible باقی ماندن قوس و اصلاح لوردوز کمری می شود.
اگر کیفوز از 50 درجه تجاوز کرد، بریس میلواکی با پدهای پوستریور برای بیمار کیفوز (قوز پشتی ستون مهره) تجویز می شود.
علیرغم آنکه اثر بریس در جلوگیری از پیشرفت کیفوز (قوز پشتی ستون مهره) به اثبات رسیده است، اغلب بیماران آنرا تحمل نمی کنند. کیفوز شدید بالای 80 درجه، وجود درد و مشکل ظاهر و زیبایی از مواردی هستند که بیمار احتیاج به عمل جراحی دارد.
درمان جراحی کیفوز (قوز پشتی ستون مهره)
عمل جراحی شامل اصلاح انحراف ستون فقرات، ثابت کردن مهره ها با وسایل مخصوص و پیوند استخوان است تا در وضعیت اصلاحی جوش بخورد و کیفوز (قوز پشتی ستون مهره) برطرف شود.
منبع: کتاب درسنامه ارتوپدی و شکستگی ها
سندرم کارپال تونل
به فشار عصب مدیان در ناحیه مچ دست سندرم کارپال تونل میگویند.ممکن است به علت تورم یا ضخیم شدن لیگامان عرضی کارپال و یا به علت یک بدشکلی مادرزادی یا اکتسابی ناشی از تروما باشد.این سندرم اغلب نتیجه حرکات تکراری دست است و معمولا با شغل بیمار ارتباط دارد
ادامه مطلب ...کمر درد ناشی از خراب شدن دیسک بین مهره ای
به طور کلی علت های کمر درد مربوط به ساختار ستون فقرات را می توان به سه دسته عمده تقسیم کرد:
1- Dysfunction در 45-15 سالگی که باعث فتق دیسک می شود.
2- Instability در 70-35 سالگی که باعث ناپایداری فقرات و فتق دیسک می شود.
3- Stabilization در بالای 60 سالگی که باعث تنگی کانال نخاعی می گردد.
سیر خراب شدن دیسک بین مهره ای، یک امر طبیعی است ولی اگر این سیر تند شود، می تواند باعث علایم و بیماری فوق گردد.
بیماری های دیسک بین مهره ای و فتق دیسک، بشتر در دهه سوم و چهارم زندگی بروز می کنند. اکثر بیماران درد کمر و پا را به یک واقعه تروماتیک و ضربه نسبت می دهند، ولی با سؤالات دقیق معلوم شده است که دراکثر موارد، بیمار سابقه چند ماهه و گاه چند ساله از درد مزمن را قبل از درد شدید فعلی مرتبط با تروما داشته است. در خیلی از موارد درد با استراحت خوب می شود و با انجام فعالیت سنگین، خم شدن های مکرر و وزنه برداری سنگین درد تشدید می شود. در سایر موارد، ممکن است هیچ عامل تشدید کننده درد وجود نداشته باشد.
دردی که در خلف ران و کمر وجود داشته باشد، می تواند ناشی از درگیری مفاصل فاست، لیگامانهای طولی و پریوست مهره باشد، ولی درد رادیکولر، اغلب تا زیر زانو و در مسیر عصب درگیر انتشار می یابد.
دراغلب موارد پارگی آنولوس از ناحیه پوسترولترال می باشد. اگر قسمت خارج شده، کوچک باشد، فقط روی رباط طولی خلفی فشار آورده و باعث درد کمر می شود ولی اگر بزرگ باشد، می تواند روی ریشه عصبی فشار آورده و باعث درد سیاتیکی شود.
منبع: کتاب درسنامه ارتوپدی و شکستگی ها