درمان اسکولیوزیس(انحراف ستون فقرات) ایدیوپاتیک (idiopathic scoliosis)

درمان بیمار مبتلا به اسکولیوزیس (انحراف ستون فقرات) را 2 فاکتور بسیار مهم تعیین می کند. 1) سن بیمار (میزان بلوغ) 2) زاویه cobbs.

هر چه سن کودک در هنگام مراجعه کمتر باشد  و هر چه زاویه cobbs بیشتر باشد؛ احتمال پیشرفت اسکولیوزیس (انحراف ستون فقرات) بیشتر خواهد بود. در دخترها حداکثر رشد قبل از قاعدگی می باشد. بنابراین وجود اسکولیوزیس (انحراف ستون فقرات) قبل از منارک با احتمال زیاد پیشرفت انحنا همراه خواهد بود. اصولا هر چه سن کودک در هنگام شروع اسکولیوزیس پایین تر باشد؛ احتمال پیشرفت اسکولیوزیس (انحراف ستون فقرات) بیشتر و پیش آگهی ضعیف تر خواهد بود. به گونه ای که شروع اسکولیوزیس (انحراف ستون فقرات) زیر 5 سال می تواند با تأثیر گذاری روی رشد ریه کودک thoracic insufficiency syndrome برای وی کند.

یعنی حجم ریه کم شده و کودک وقتی به سن نوجوانی می رسد، در هنگام دوید؛ ورزش کردن و یا پله بالا رفتن دچار تنگی نفس می شود. شروع اسکولیوزیس (انحراف ستون فقرات) پس از سن 10 سالگی تأثیری روی رشد ریه بیمار نخواهد داشت. اصول درمان اسکولیوزیس بر اساس زیر است:

اگر زاویه کمتر از 25 درجه باشد، کودک را تحت نظر می گیریم. اگر سن کودک زیر 10 سال است (در دخترها پره منارک باشد) هر 3 ماه کودک را پیگیری می کنیم و میزان پیشرفت را با رادیوگرافی می سنجیم. اگر کودک بالای 10 سال باشد (در دخترها پس از شروع منارک) می توان هر 6 ماه کودک را پیگیری کرد.

زاویه بین 25 تا 40 درجه احتیاج به درمان با ارتوز دارد. اولین ارتوز که جهت اسکولیوزیس (انحراف ستون فقرات) به کار می رفت میلواکی نام داشت (brace Milwane) که هم اکنون نیز کاربرد زیادی دارد. این بریس از یک قطعه لگنی، یک قطعه گردنی تشکیل شده که بوسیله دو میله عمودی در جلو و عقب به هم وصل می شوند. یک بالشتک روی برجستگی ستون مهره ای در قسمت انحراف یافته قرار گرفته و با فشار آن را اصلاح می نماید. یادتان باشد که بریس بعد ز بلوغ دیگر کاربردی ندارد و در زمان قبل از بلوغ که هنوز لیگامانها، دیسک و خود مهره خاصیت ارتجاعی دارند می توان از آن ها سود جست.

وقتی زاویه اسکولیوزیس (انحراف ستون فقرات) بالای 40 درجه می رسد؛ احتمال پیشرفت آن زیاد می شود و باید به فکر عمل جراحی باشیم. البته زاویه 40 تا 50 درجه را هنوز می توان با دادن بریس امید به کنترل داشت (البته با امید کمتر و به شرط سن کم) اما زاویه 50 به بالا باید به فکر عمل جراحی باشیم. در عمل جراحی اسکولیوزیس به کم پیچ (Screw)، هوک (hook) و میله (rod) ستون فقرات را صاف کرده و آن منطقه را به کمک گرافت استخوانی خشک می کنیم (Correction and Fusion)

منبع: کتاب درسنامه ارتوپدی و شکستگی ها