چرا در ایران آمار سزارین ابن طور غیر متعارف بالا رفته است؟
علل زیادی برای این سوال وجود دارد و به گفته برخی متخصصین بارزترین علت
آن پیشرفت پزشکی و تکنولوژی می باشد که در مواقع خطر برای مادر و جنین مفید
واقع می شود.برای مثال خطرات عمل جراحی برای مادر خیلی کاهش یافته است (به
علت امکانات بیهوشی، انتقال خون و آنتی بیوتیکها). مراقبتهای نوزادی نیز
پیشرفت کرده و خطرات سزارین برای نوزاد نیز کاهش یافته است.
همچنین روشهای بهتری برای تعیین سلامت جنین در حین دردهای زایمانی وجود
دارند. بنابراین بامشاهده علایم خطر برای جنین ویا مادر در حین دردهای
زایمانی می توان فوراً او را سزارین نمود، در حالی که این امکانات در۲۰ سال
پیش وجود نداشت.یک علت دیگر از منشاء پزشکان می باشد. متأسفانه برخی از
پزشکان به خاطر اینکه ریسک یک زایمان مثلاً با دستگاه (واکیوم و یا فورسپس)
را متحمل نشوند فوراً بیمار را سزارین می کنند و البته هزینه بیشتری نیز
صورت می کنند.
۱- انتخاب مادران و تفکر اشتباه زنان:
علت دیگر افزایش تعداد سزارین، خود بیماران هستند. در واقع برخی از خانمها
سزارین را مثل یک پدیده مد می پندارند و فکر می کنند که هر کس مدرن تر و
یا امروزی تر است باید سزارین شود و حتی اصطلاحاتی مانند این که زایمان
طبیعی یک نوع ((توحش)) است نیز گفته شده است. برخی هم فکر می کنند سزارین
برای نوزادشان بهتر است، چرا که ((فشار)) برروی سر بچه وارد نمی شود.
باید به چنین خانمهایی تذکر داد که همین فشاری که جنین تحمل می کند برای او حتی مفید هم هست چرا که با حالت مکشی که ایجاد می کند ریه های او راپاک می نماید. به همین علت است که نوزادان زایمان طبیعی مشکلات تنفسی کمتری نسبت به سزارینی ها دارند. از بابت فشار بر روی سر جنین نیز نباید نگران باشند چون استخوانهای سراو به نحوی هستند که این فشار را به خوبی تحمل می کنند و هیچ عارضه ای برای نوزاد پیش نمی آورد، مگر در مواردی که سر جنین نسبت به لگن مادر بزرگ باشد که دراین مواقع سزارین برای مادر و جنین مفید و ضروری می باشد.
حتی در یک تحقیق روشن شد بچه هایی که با روش طبیعی به دنیا آمده اند، بهره هوشی بالاتردارند (باهوشترند). از نظر مد و مدرنی باید بدانند که امروزه در کشورهای پیشرفته زایمان طبیعی را یک موفقیت بزرگ برای زنان می دانند و سزارین را یک شکست تلقی می کنند بطوری که کلوپهای حمایت از سزارینی ها تشکیل می شود تا آنها را از نظر روحی حمایت کنند چرا که معتقدند قادر به کسب یک موفقیت بزرگ نشده اند.
از نظر پیشرفته بودن هم باید تذکر داد که با این که سزارین یک عمل پیشرفته
می باشد ولی یک عمل جراحی بزرگی است که در صورتی که برای بیمار واجب نباشد
اصلاً عاقلانه نیست. امروزه در آمریکا هیچ پزشکی نمی تواند بدون یک علت
پزشکی قابل قبولی اقدام به سزارین بیمار کند و چیزی بعنوان سزارین اختیاری
که ما در ایران داریم، وجود ندارد.
یعنی اگر چنین کاری را انجام دهند از نظر قوانین پزشکی توبیخ می شوند.یکی از دلایل شایعی که به تجربه به عنوان انتخاب سزارین توسط مادران دیده ام نداشتن تحمل آنها به درد کشیدن است.بارها از مادران باردار شنید ه ام که می گویند ،بیهوش میشویم و وقتی بیدار میشویم نوزادمان به دنیا آمده است.به هر حال واقعیت این است که در کشور ما عمل سزارین مورد اقبال مادران و متتخصصان زنان و زایمان است.!
دلایل مورد قبول برای اجرای یک سزارین:
۱-عدم تطابق سرجنین با لگن مادر:
اغلب اینگونه موارد درموقع دردهای زایمانی مشخص می شوند.به این ترتیب که
با وجود انقباضات زایمانی،پیشرفت زایمان خوب نیست ویا این که در معاینه
داخلی متوجه این عدم تطابق می شوند.البته موارد تنگی و یا اختلاف اندازه
بسیار فاحش،قبل از دردها ودر یک معاینه دقیق داخلی که توسط ماما یا پزشکان
در ماه آخر صورت می گیرد مشخص می شود.
۲ -زجرجنین:
زجر جنین به معنای تغییرات بارز در تعداد ضربان قلب جنین است که نشان دهنده
این موضوع می باشد که میزان اکسیژن خون او کافی نیست و مواد زاید خونش بیش
از اندازه است . در این صورت معمولاً عمل سزارین بطور اورژانس انجام می
شود .
۳ -طرز قرار گرفتن غیر عادی جنین :
وضعیت طبیعی قرار گرفتن جنین به صورت سر به پایین وداخل لگن مادر است. اگر
مثلاً جنین به صورت عرضی قرار گیرد امکان زایمان طبیعی وجود ندارد. در
صورتی که پاهای جنین داخل لگن مادر باشد (سراو بالا باشد) در برخی موارد
امکان زایمان طبیعی وجود دارد ولی اغلب مواقع سزارین راه انتخابی است.
۴ -مشکلات مربوط به جفت و بند ناف:
اگر جدا شدن زودرس جفت صورت گیرد و یا جفت بجای این که در قسمت فوقانی رحم
واقع شود، بر روی دهانه رحم قرار گیرد (جفت سرراهی)، بهترین روش زایمان
همان سزارین می باشد. ممکن است در حین یک دوره دردهای طبیعی، ناگهان بند
ناف جنین به داخل مجرای زایمانی و جلوی سر جنین لیز بخورد. در چنین حالتی
بند ناف بین سر جنین و لگن مادر تحت فشار قرار می گیرد و جریان خون و
اکسیژن به جنین قطع می گردد. این مورد نیزاز موارد سزارین اورژانس می باشد.
۵ -سزارین قبلی :
قبلاً اعتقاد بر این بود که اگر یک بار سزارین شد، باید همیشه سزارین شود.
البته در برخی بیماران این قانون هنوز هم حاکم است ولی امروزه اعتقاد بر
اینست که اگر علت سزارین قبلی در این حاملگی وجود ندارد (مثلاً در حاملگی قبلی
جنین بطور عرضی قرار داشته ولی دراین حاملگی جنین با باسر قرار دارد) و
بیمار در یک بیمارستان مجهز قرار دارد می تواند تحت نظر یک متخصص زنان و
زایمان، زایمانی طبیعی انجام دهد.
باید بیماران تفهیم شوند که در صورتی که مورد منعی برای این اقدام وجود نداشته باشد، زایمان طبیعی بسیار مطمئن تر و بی خطرتر از یک عمل جراحی بزرگی مثل سزارین می باشد. عوارض مربوط به مادر و جنین کاهش می یابد و یک فاکتور مهم دیگر یعنی هزینه نیز کاهش می یابد . هزینه یک زایمان طبیعی حدود یک چهارم عمل سزارین می باشد .
البته خانمهایی که قبلاًسزارین شده اند و برش روی رحمشان به صورت طولی انجام شده نمی توانند زایمان طبیعی داشته باشند. فقط خانمهایی که برش روی رحمشان عرضی بوده و مورد منعی برای زایمان طبیعی ندارند، می توانند به این فیض برسند. (معمولاًبرش روی شکم بابرش روی رحم مطابقت دارد اما گاهی اینطور نیست، بنابراین داشتن پرونده پزشکی با قید نوع برش روی رحم الزامی است).